Ruby Nefkens voor 'Vakblad Meubel', 19 oktober 2015
Knuffelhond
In de speelgoedbranche wordt regelmatig gekopieerd. Wanneer een speelgoedproduct succesvol is kan daar veel geld mee verdiend worden. Zeker met de feestdagen in het verschiet. De copycats liggen dan op de loer.
In een recente uitspraak werd het uiterlijk van Knuffelhond Boo onder de loep gelegd. Een lief klein pluche speelgoedhondje, van Amerikaanse makelij, daar ‘Boo The World’s Cutest Dog’ genoemd. Probleem is dat Boo wel heel erg lijkt op een echt hondje. De ‘echte’ Boo, een dwergkeeshondje, woont in de VS en heeft sinds 2007 een eigen facebookaccount met, in augustus 2015, meer dan 17.000.000 likes.
De concurrent kwam vervolgens met knuffelhond Pom, die, zo raadt u al, op twee druppels water lijkt op Boo. De fabrikant van Boo liet beslag leggen op een voorraad Pom knuffelhonden en startte een kort geding om Pom, met een claim op auteursrecht, definitief van de markt te halen in de hele Europese Unie.
De rechter stond voor de schone taak om allereerst te beoordelen of aan knuffelhond Boo wel auteursrechtelijk beschermd is. Speelgoed kan auteursrechtelijk beschermd zijn maar moet daarbij voldoen aan alle gebruikelijke eisen. Er moet sprake zijn van oorspronkelijkheid en het maken van creatieve keuzes.
En daar lag dan ook meteen het probleem. Boo lijkt teveel op de ‘echte’ hond Boo. Het overnemen van trekken van de echte Boo, om daar maar zo dicht mogelijk bij aan te sluiten, is volgens de rechter niet oorspronkelijk te noemen.
De uitspraak is verder zeer lezenswaardig voor de liefhebber. Ik heb geleerd dat pluche knuffelhonden aan allerlei functionele en technische eisen moeten voldoen. Kennelijk was het uiterlijk van Boo ook niet echt origineel, omdat de lange haren van dwergkeeshonden al eerder werden getrimd in een zogenaamde ‘Teddy Bear Cut’.
Belangrijk onderdeel van de uitspraak is dat de rechter vaststelt dat het auteursrecht in de EU geharmoniseerd is. Dat wil zeggen dat de maatstaven voor beoordeling van auteursrechtelijke bescherming en inbreuk in de EU zijn gelijk getrokken. Dus als knuffelhond Boo in Nederland niet beschermd is, dan is hij dat ook niet in de andere EU-landen.
Je kunt over de vraag twisten of het niet toch oorspronkelijk kan zijn om een pluche speelgoedhond met een ‘Teddy Bear Cut’ op de markt te brengen. Die bestond namelijk nog niet. Wellicht had een tijdige modelregistratie de uitspraak anders gemaakt. Voor modelrecht wordt niet de eis van oorspronkelijkheid gesteld, maar van nieuwheid en eigen karakter.
Het is toch zuur dat een succesvol speelgoedproduct kennelijk kan worden nagemaakt, waarbij de namaker meelift op alle marketinginspanningen en investeringen die zijn gemaakt. Mogelijk volgt hier nog een hoger beroep en zullen we het definitief weten.
Ruby Nefkens
nefkens
+31 (0)6 43 36 80 63
Aan de samenstelling en inhoud van dit artikel is de meeste zorg besteed. Ruby Nefkens en Van der Steenhoven advocaten aanvaarden geen verantwoordelijkheid ten aanzien van op basis van dit artikel genomen beslissingen, tenzij zij vooraf in concrete gevallen zijn geraadpleegd.